Archive for January, 2015

  • IL-KULURI TAĊ-ĊINA (4 Parti) L-Istorja taċ-Ċina

    L-Istorja taċ-Ċina hija ikkumplikata mmens, l-aktar minħabba l-kobor tal-pajjiż. Infatti, bosta Ċiniżi jistqarru li lanqas huma ma jafuha kollha. Min-naħa l-oħra, fil-fehma tiegħi, għalina l-Ewropej hija naqra aktar diffiċli biex nassimilawha peress li tvarja ħafna mill-ġrajjiet storiċi li tgħallimna dwarhom. Kien proprju għalhekk li sibt ruħi kompletament affaxxinata meta żort il-Mużew Nazzjonali ta-Ċina f’Pekin.

    Il-Mużew Nazzjonali taċ-Ċina f’Pekin

    Il-binja ta’ dan il-mużew hija imponenti ferm u l-faċċata tiegħu tħares direttament fuq il-Pjazza Tiananmen. Twaqqaf fit-28 ta’ Frar 2003 wara li ngħaqdu dak li qabel kien il-Mużew Nazzjonali tal-Istorja Ċiniża flimkien mal-Mużew Nazzjonali tar-Rivoluzzjoni Ċiniża.

    Il-Mużew Nazzjonali taċ-Ċina f’Pekin huwa mibni fuq medda ta’ art li tkopri 192,000 metru kwadru u huwa meqjus bħala l-akbar u l-aqwa mużew fid-dinja. Iħaddan fih 40 gallerija flimkien ma’ 10 swali ta’ esebizzjonijiet artistiċi li fihom jiġu esebiti wkoll xogħolijiet internazzjonali li jiġu mislufa lil dan il-mużew.

    L-artifatti li huma esebiti fih ivarjaw ħafna u b’hekk huma jagħtu l-opportunità lill-viżitaturi biex josservaw firxa wiesgħa tal-arkeoloġija, tal-istorja, tal-arti u tal-kalligrafija ta’ dan il-pajjiż. Permezz ta’ dawn, wieħed ikun jista’ jixtarr ukoll is-soċjetà u l-kultura Ċiniża matul perjodi differenti.

    Is-sezzjoni tal-bronż

    Kontenitur tal-bronzIs-sezzjoni tal-bronż hija waħda sinifikattiva f’dan il-mużew, partikolarment dawk ix-xogħolijiet li saru fil-Perjodi Shang u Zhou li jirriflettu r-ritwali u s-sistemi mużikali wżati fiċ-Ċina ta’ dak iż-żmien u li llum huma apprezzati madwar id-dinja kollha. Madanakollu, hemm bosta oġġetti oħra li juru kif iċ-Ċiniżi kienu diġà trawwmu sewwa fit-teknoloġija tal-bronż sa minn 4000 sena ilu.

    Intlift inħares lejn oġġett wara l-ieħor li kien hemm esposti f’din is-sezzjoni, nistagħġeb kif fihom ftit li xejn stajt nilmaħ xebħ ma’ dak li jiena mdorrija nara f’mużewijiet oħrajn Ewropej, fosthom dawk lokali.

    Il-kollezzjoni tal-bronż f’dan il-mużew tinkludi oġġetti ta’ kuljum, ornamenti, reċipjenti, għodod u armi b’disinji distinti u sbieħ. Uħud minnhom kienu saħansitra mżejjna b’karattri kalligrafiċi antiki indurati bid-deheb jew bi ħlejqiet fantastiċi bħad-draguni.

    Is-sezzjoni tal-fuħħar

    L-invenzjoni tal-fuħħar li seħħet eluf ta’ snin ilu tatu spinta kbira lill-bniedem fl-iżvilupp tiegħu lejn iċ-ċiviltà. Fil-fatt minn hemm, il-bniedem kompla jistħarreġ kif seta’ juża l-materjali tan-natura sabiex jgħinuh jgħix ħajja aħjar.

    L-aktar fuħħar antik li wieħed isib f’dan il-mużew imur lura għall-Perjodu Neolitiku fejn għall-ewwel il-fuħħar kien jinħadem bl-idejn imbagħad anki fuq ir-rota. Maż-żmien, il-bniedem għaraf ukoll kif isebbaħ dak li joħloq billi jivvinta disinji b’subgħajh u b’difrejh, inkella b’xi għodda oħra. Wara, huwa sab mezz kif jiżbogħ dawn l-oġġetti permezz ta’ pigmenti naturali.

    Il-kollezzjoni tal-fuħħar tinkludi kontenituri, madum, figurini u kif ukoll oġġetti li ġew użati waqt ir-riti tad-dfin. L-irfinar fil-materjal maħdum u anki fid-dekorazzjoni tal-oġġett huma xhieda tal-iżvilupp tal-bniedem matul is-snin.

    Is-sezzjoni tal-porċellana

    Porcellana maghrufa ta' lewn abjad u ikhalTip ta’ porċellana li kienet tinħadem bil-lewn abjad u ikħal, partikolarment fi żmien id-Dinastiji Ming u Qing, hija l-aktar famuża madwar id-dinja għall-kwalità u l-ġmiel tagħha. Infatti fost l-eluf ta’ artifatti maħduma mill-porċellana, l-akbar kwantità ta’ oġġetti fil-kollezzjoni ta’ dan il-mużew huma ta’ dan it-tip.

    Xorta waħda, għal dawk li japprezzaw xogħolijiet bħal dawn, l-esebiti l-oħra huma interessanti mmens u mill-ġdid pjuttost differenti minn dawk li aħna mdorrija naraw.

    Is-sezzjoni tal-jade

    Il-jade huwa ħaġra prezzjuża ta’ lewn ħadrani li hija popolari ferm fiċ-Ċina. Ta’ min isemmi illi l-ġibda ta’ dan il-poplu lejn din il-ħaġra ilha teżisti saħansitra sa mill-Perjodu Neolitiku, hekk kif jixhdu xi esebiti li jinsabu f’dan il-mużew.

    Fil-fatt skont materjal arkeoloġiku li nstab jidher li ċ-Ċiniżi kienu qed jipproduċu xogħolijiet mill-jade sa minn 8000 sena ilu, għalkemm xi studjużi jisħqu li probabbilment din l-użanza tmur lura sa 10,000 sena ilu.

    Matul iż-żmien, il-funzjoni ta’ din il-ħaġra nbidlet qatiegħ fiċ-Ċina. Fil-Perjodu Neolitiku l-jade kellha tifsira spiritwali u kienet tintuża l-aktar fir-riti tad-dfin peress li kien hemm it-twemmin li permezz ta’ din il-ħaġra, il-bniedem seta’ jikkomunika mal-allat.

    Min-naħa l-oħra, fil-Perjodu Shang din il-ħaġra kienet marbuta mar-ritwali tal-poter militari u allura mal-armi ċerimonjali li kienu jinħadmu minn dan il-materjal.

    Timbru tal-jadeAktar tard waqt id-Dinastija Qin, jiġifieri mis-seklu 3 Q.K sas-seklu 6 W.K. din il-ħaġra bdiet tintuża anqas fir-ritwali u bdiet minflok tieħu aspett aktar popolari. L-ikbar żvilupp fil-produzzjoni ta’ oġġetti popolari li tfasslu minn dil-ħaġra saru fi żmien id-Dinastiji Ming u Qing fejn wieħed jista’ josserva kapolavuri mill-ifjen.

    Fatt interessanti huwa li fiċ-Ċina din il-ħaġra għadha apprezzata ferm, aktar u aktar illum meta dan il-materjal m’għadux jinstab daqstant fi kwantitajiet kbar. Il-valur ta’ din il-ħaġra huwa fit-twemmin illi din kapaċi tgħin lill-bniedem jgħix ħajja itwal u kif ukoll li ġġiblu x-xorti t-tajba.

    Is-sezzjoni tal-fidda u d-deheb

    Il-kollezzjoni kbira ta’ dawn l-oġġetti li għandu l-mużew tkopri xogħolijiet li twettqu matul l-aktar perjodi importanti fiċ-Ċina; jiġifieri mill-Perjodu Shang sa dak Qing.

    Permezz ta’ dawn l-esebiti, wieħed jista’ japprezza s-sengħa mill-aqwa ta’ provinċji differenti u kif din żviluppat matul is-snin. Apparti mid-disinji sbieħ, uħud ġew dekorati wkoll b’ħaġar prezzjuż u għalhekk il-valur ta’ ċerti oġġetti huwa imprezzabbli.

    Fost l-oġġetti wieħed jista’ jara ġojjelli, ornamenti tax-xahar, reċipjenti tal-inċens, u kontenituri tax-xorb u l-ikel.

    Is-sezzjoni tal-muniti

    L-Istorja tal-flus fiċ-Ċina tmur lura għall-Perjodu Shang u tibqa’ miexja b’kontinwazzjoni sal-ġranet ta’ llum. Għaldaqstant, din il-kollezzjoni hija siewja ħafna sabiex wieħed jistudja l-iżvilupp ekonomiku ta’ din il-kultura tal-Lvant.

    Fiċ-Ċina, l-ewwel flus kienu jikkonsistu minn arzell. Kien biss fid-9 seklu Q.K. li bdew jidhru l-ewwel muniti tal-metall. Aktar tard, id-digriet imperjali li twaqqaf mill-Ewwel Imperatur taċ-Ċina li kien jesiġi l-istandardizzazzjoni tal-kitba, tal-qisien u tal-piżijiet, għen ferm sabiex jiġi żviluppat dan il-qasam u kien hawn meta bdew jidhru l-muniti distinti tondi b’kaxxa maqtugħa fiċ-ċentru tagħhom. Flus tal-karti oriġinaw fil-Perjodu Song fl-10 seklu W.K.

    Il-kollezzjoni ta’ dan il-mużew relatata ma’ din is-sezzjoni tlaħħaq il-200,000 oġġett. Apparti mill-flus infushom, il-kollezzjoni tkopri wkoll forom li minnhom kienu jinħadmu l-muniti u blokok li permezz tagħhom kienu jiġu stampati l-flus.

    Is-sezzjoni tal-arti u l-kalligrafija

    Din hija kollezzjoni oħra ta’ sinifikat kbir għal dan il-pajjiż. Tħaddan fiha esebiti li jmorru lura għall-Perjodu Tang u tibqa’ ġejja saż-żminijiet moderni.

    B’mod ġenerali x-xogħolijiet f’din is-sezzjoni jinqasmu bejn dawk li saru minn artisti famużi matul diversi perjodi u dawk li jirrappreżentaw xbiehat storiċi importanti.

    Għal dawk li japprezzaw l-arti, din is-sezzjoni hija meraviljuża kemm minħabba l-istili, is-suġġetti u l-materjali differenti li tesebixxi.

    Is-sezzjoni tal-madum impinġi

    Id-dekorazzjonijiet fuq dan il-madum kienu jsiru bil-forom jew billi jiġu stampati. Permezz tagħhom, il-pajjiż għandu ġabra ta’ 10 sekli ta’ storja hekk kif dawn juru xeni tal-ħajja ta’ kuljum, politiċi, storiċi, artistiċi u idejoloġistiċi.

    Kollezzjonijiet oħra

    Figuri storiciĊertament ma nixtieqx inħalli barra l-kollezzjoni tal-għadam tal-oraklu li kienu iskrizzjonijiet antiki li tnaqqxu fuq l-għadam tal-annimali u ta’ ħlejqiet oħra, fosthom tal-fkieren. Dawn huma importanti għax jitfgħu dawl fuq l-ewwel kitba fiċ-Ċina.

    Imbagħad hemm ukoll is-sezzjoni ta’ strumenti uniċi tal-mużika, uħud maħduma minn ġebel li kien kapaċi jagħmel ħsejjes individwali.

    Kollezzjoni oħra sinifikattiva hija dik tat-timbri fejn uħud nħadmu mill-ħaġar prezzjuż. Dawn ukoll jgħaddu informazzjoni valida rigward il-mexxejja u r-regolamenti tagħhom matul is-snin.

    Ma tispiċċa qatt jekk tipprova ssemmi fid-dettall il-kollezzjonijiet kollha li jħaddan fih dan il-mużew. Daqstant ieħor huwa impossibli li tara l-mużew kollu fi żjara waħda u għalhekk trid tkun selettiv, inkella jekk tassew tkun interessat, trid tipprepara ruħek biex iżżuru aktar minn darba.

    (Dan l-artiklu ġie ppubblikat fit-Torċa tal-25 ta’ Jannar 2015)

    2015.01.25 / no responses / Category: Torca - Features & Articles

  • IL-KULURI TAĊ-ĊINA (3 Parti) Il-Ħajt Leġġendarju

    Fuq il-Hajt il-Kbir tac-Cina

    Fiċ-Ċina jingħad li wieħed ma jistax issejjaħ lilu nnifsu raġel jekk qatt ma jkun żaril-Ħajt il-Kbir. Iżda wara li finalment irnexxieli nesperjenza parti minn dan is-sit uniku, nemmen li biex tagħtih titwila ma fiha xejn. Biex titilgħu l-problema!

    Il-Ħajt il-Kbir taċ-Ċina

    Il-Ħajt il-Kbir taċ-Ċina nbena fuq l-art ta’ diversi provinċji u għalhekk wieħed jista’ jżuru minn inħawi differenti. Il-kostruzzjoni tiegħu seħħet matul elfejn sena waqt ir-renju ta’ dinastiji varji fejn dan ittella’ biċċa biċċa, inħatt u reġa’ nbena, u ġie miżjud sakemm finalment illum dan il-ħajt ġie msensel kollu flimkien għat-tul ta’ madwar 7300 kilometru.

    Sas-seklu 7 Q.K. iċ-Ċiniżi kienu diġà akkwistaw sengħa mill-iprem fil-bini ta’ ħitan protettiv biex bihom jiddefendu l-inħawi tagħhom mill-attakki tal-għadu u kien f’dan iż-żmien li bdew jinbnew l-ewwel partijiet tal-Ħajt il-Kbir.

    Għal bosta snin, kien hemm ġlied qalil bejn diversi stati Ċiniżi. Iżda fl-221 Q.K., Qin Shi Huang irnexxielu jirbaħ lill-opponenti kollha tiegħu u b’hekk hu għaqqad liċ-Ċina għall-ewwel darba u waqqaf id-Dinastija Qin (tinqara ċin).

    Fost il-passi li ħa sabiex jimponi tmexxija ċentrali, huwa ordna li jiġġarrfu d-diversi ħitan li kienu nbnew madwar il-pajjiż minn numru ta’ mexxejja fewdali. Minflok, huwa ddeċieda li kellhom jittellgħu ħitan ġodda li kellhom jgħaqqdu flimkien numru ta’ fortifikazzjonijiet li kienu jinsabu lejn in-naħa tat-tramunatana tal-imperu tiegħu. Fuq dik in-naħa kien hemm l-għadu tiegħu – it-tribù nomadiku Xiongnu (fejn illum tinsab il-Mongolja), u l-ħajt kellu l-għan li jżomm lil dawn in-nies milli jidħlu biex jattakkaw il-pajjiż.

    Ma kinetx xi ħaġa faċli li tibni dawn il-ħitan fil-postijiet magħżula bejn mogħdijiet fil-muntanji u fil-widien, speċjalment minħabba li f’dak iż-żmien kien għad m’hemm l-ebda makkinarju biex iħaffef ix-xogħol. Xorta waħda, il-poplu Ċiniż sab mezz kif jibni dan il-ħajt billi uża l-materjal li kien jinsab f’dawk l-inħawi stess u billi żamm mal-vina tal-art hekk kif kompla jibni matul it-terren li sab.

    Ħadd m’għandu idea dwar it-total ta’ ħaddiema li ħadmu fuq jew mietu waqt il-bini ta’ dan il-ħajt. Imma bosta jinsistu li dawn żgur kienu jlaħħqu l-miljun. Naturalment, kwantità kbira oħra ta’ ħaddiema komplew b’ħidmiethom fuq dan il-ħajt matul l-elfejn sena l-oħra, partikolarment waqt id-Dinastija Ming, u għalhekk nistgħu ngħidu li miljuni ta’ individwi taw sehemhom u wħud anki ħajjithom sabiex twettaq dan il-kapolavur li llum hu meqjus bħala wieħed mill-isbaħ sebgħa binjiet tal-għaġeb li saru mill-bniedem.

    Fl-1987 il-Ħajt il-Kbir taċ-Ċina sar parti mis-siti meqjusa mill-UNESCO bħala Wirt Kulturali Dinji.

    Leġġenda popolari

    Hemm diversi ġrajjiet u leġġendi marbutin ma’ dan il-ħajt. Imma jingħad li l-aktar waħda magħrufa hija dik ta’ Meng Jiang Nü. Huwa maħsub li din it-tfajla kienet tgħix fil-perjodu tat-3 seklu Q.K., fi żmien id-Dinastija Qin.

    Il-Passagg JuyongguanL-istorja tagħha tirrakkonta illi darba minnhom, Fan Qi Liang, żagħżugħ li ġie mqabbad jaħdem fuq il-Ħajt il-Kbir taċ-Ċina, irnexxielu jaħrab minn dan ix-xogħol iebes u telaq jiġri għal għonq it-triq sakemm fl-aħħar waqaf jistaħba fil-ġnien ta’ missierha.

    Hekk kif ħarset iż-żewġ żgħażagħ iltaqgħet, dawn mill-ewwel ħabbew lil xulxin, tant li ftit wara żżewġu. Imma sfortunatament huma ma tantx gawdew wisq lil xulxin, għax Fan Qi Liang ma damx ma reġa’ nstab u b’hekk kellu jirritorna biex ikompli jaħdem fuq il-ħajt.

    Għal ħafna u ħafna żmien, martu stennietu jiġi lura. Imma meta qorbot ix-xitwa u żewġha ma rritornax, hi ħadmitlu xi ħwejjeġ biex jipproteġuh mill-kesħa u marret fl-inħawi fejn kien tqabbad jaħdem ħalli tagħtihomlu.

    Madanakollu, wara li damet ħafna tfittxu għalxejn, finalment xi ħaddiema oħra infurmawha li żewġha kien miet u li ġismu kien indifen ġol-ħajt stess.

    Għal din l-aħbar traġika, il-mara nfniet bid-dulur u ntefgħet tibki u tixher għal ġurnata u lejl sħaħ. Id-dwejjaq tagħha tant kien kbir li f’ħin minnhom il-ħajt li kienet qed tolfoq quddiemu ġġarraf u minnu ħarġu għadd ta’ għadam u iġsma mejta tal-irġiel.

    Ixxukkjata kif kienet, Meng Jiang Nü qatgħet subgħajja u ħalliet demmha jċarċar fuq il-fdalijiet ta’ dawk in-nies sakemm finalment intebħet li demmha kien qed jiskula kollu ġewwa ġisem minnhom partikolari. B’hekk hi għarfet li dak il-ġisem kien ta’ żewġha, u allura ġabritu u ħaditu biex tagħtih difna xierqa. Imbagħad, erħitilha lejn xmara fejn qatlet lilha nnifisha.

    Il-Passaġġ Juyongguan

    Aħna tteħidna nżuru il-parti tal-Ħajt il-Kbir magħrufa bħala l-Passaġġ Juyongguan li t-tul tiegħu jlaħħaq aktar minn 4000 metru. Din is-sezzjoni tinsab qalb il-muntanji tad-Distrett Changping u qiegħda 50 kilometru bogħod minn Pekin.

    Il-Passaġġ Juyongguan minn dejjem kien imsemmi għas-sinifikat strateġiku u għall-imponenza u l-impenettrabbilità tiegħu. Madanakollu, fl-1644 it-truppi ribelli tal-bdiewa mmexxija minn Li Zicheng irnexxielhom jidħlu f’Pekin proprju minn dan il-post. Xorta waħda jingħad li din l-invażjoni rnexxielha sseħħ mhux minħabba xi nuqqas li kien hemm f’saħħet il-ħajt iżda peress li l-gvern Ming kien iddgħajjef u n-nies tal-post kienu fqar wisq.

    Ta’ min isemmi li dan is-sit huwa popolari ħafna wkoll għall-veduti sbieħ tal-foresti li hemm fil-madwar, l-aktar għax dawn ibiddlu kulurhom skont l-istaġun.

    Tlaqna mill-lukanda kmieni fil-għodu sabiex nilħqu naslu f’dan il-post qabel tinġemgħa l-massa tat-turisti. Iżda għalkemm kienu d-9.00am meta wasalna, kien hemm diġà għadd ta’ nies telgħin u neżlin.

    Inzerta li dakinhar kienet ġurnata kollha ċpar u saħansitra bdiet traxxax ix-xita. Il-fotografi li kellna magħna kemmxu xufftejhom qatiegħ għax ma kienx ser ikun possibbli għalihom li jieħdu r-ritratti li xtaqu. B’danakollu, xejn ma kien ser iwaqqafna milli mmiddu passejna f’dak il-post issa li sibna ruħu quddiemu!

    Mhux la kemm titla' t-tarag tal-Hajt il-KbirArmajt ruħi b’inċirata tax-xita sabiex nipproteġi kemm nista’ l-kamera tar-ritratti u b’qalbi tħabbat sitta sitta, segwejt lil sħabi li kienu diġà rħewlha ‘l quddiem. Bilkemm stajt nemmen li tassew kont qiegħda hemmhekk u hekk kif ħarist madwari, innutajt li bħali kien hemm turisti oħra li għal ftit mumenti waqfu fil-bidu tat-taraġ sabiex iħallu lill-għajnejhom jixorbu dik il-veduta meraviljuża.

    Ċertament, id-dehra tal-ħajt hija tassew leġġendarja, hekk kif dan jibqa’ tiela’ tiela’ ‘l fuq u donnu jintilef fis-smewwiet. Bdejt tiela’ t-taraġ u hemm intbaħt li ma kinetx se tkun faċli li nitilgħu kif ġieb u laħaq minħabba li kull tarġa kellha għoli differenti u allura ma tista’ qatt taqbad ċertu ritmu. Apparti minn hekk, it-turġien l-aktar għolja jaqlgħulek qalbek u fi ftit ħin issib li tkun dħalt għal biċċa xogħol ta’ strapazz mhux ħażin.

    Rassejt snini, injorajt ix-xita traxxax u t-tagħbija tal-basket li kelli fuq dahri u qbadt ngħin ruħi mal-ħadid li kien hemm fit-tarf tal-ħajt. Tarġa wara tarġa ressqitni aktar lejn l-eqreb torri li kien hemm mibni fin-nofs tal-ħajt.

    Hekk kif dħalt ġewwa t-torri, erħejtilha ngħarrex fil-kmamar ċkejknin tiegħu sakemm sibt taraġ li jagħti għal fuq il-bejt u tlajt. Hemmhekk sibt ruħi waħdi nħares ‘l isfel lejn il-miġemgħa ta’ nies telgħin it-taraġ u mbagħad il-fuq lejn oħrajn li kienu baqgħu għaddejjin aktar il-fuq. Għal mument stħajjiltni xi suldat taż-żminijiet antiki…. bħall-leġġendarja Mulan li kienet salvat lill-pajjiżha mill-għadu.

    Ix-xita waqfet kemmxejn u ħallitni niġbed ftit ritratti u ngawdi daqsxejn aktar il-post. Komplejt tiela’ ‘l fuq il-fuq lejn it-torri li jmiss. Ormaj, turisti kien hemm bil-gzuz u minn kull razza; kulħadd jitbissem wieħed lill-ieħor biex jinkoraġġixxi lil dak li jkun ħalli jibqa’ tiela’.

    Is-sensazzjoni sabiħa li tħoss meta taf li qiegħda f’post daqstant inkredibbli ma ddumx ma timlik bl-istamina biex tasal sa fejn hemm bżonn u f’ħin bla waqt issib li tlajt parti mhux ħażin. Imma l-ħin mhux li ssiblu tarfu għax trid jew ma tridx ikollok tirritorna lura ħalli tkompli bil-vjaġġ lejn inħawi oħra u għalhekk kontra qalbi, kelli ndawwar denbi. Biex tinżel lura t-taraġ, kull qaddis jgħin u mhi diffiċli xejn.

    Katnazzi tal-mahbubin marbutin tul partijiet mill-Hajt il-Kbir tac-CinaIppruvajt nitnikker kemm niflaħ biex intawwal l-esperjenza tal-post u għalhekk ħadt gost ferm meta lmaħt kwantità kbira ta’ katnazzi marbutin ma’ partijiet twal tal-ħitan u mort nesplora x’kienu. Innutajt li fuq kull wieħed kien hemm par qlub u xi ismijiet u meta staqsejt dwarhom sirt naf li dik kienet użanza Ċiniża. Infatti, hemmhekk, il-maħbubin kienu jħallu dak il-katnazz b’isimhom u hekk kif jagħlquh u jorbtuh mal-katina tal-Ħajt il-Kbir kienu jemmnu li mħabbithom kienet ser tibqa’ għal dejjem; eżatt bħad-destin ta’ dan is-sit etern.

     (Dan l-artiklu ġie ppubblikat fit-Torċa tat-18 ta’ Jannar 2015)

     

    2015.01.18 / no responses / Category: Torca - Features & Articles

  • Shop around for the best look at life on the streets

    Qianmen Street – Beijing.JPGNanjing Road – Shanghai.JPG

    Calligraphy stall in Yuyuan Bazaar, Shanghai.JPGA poultry seller in Shanghai.JPG

    The cities of Beijing and Shanghai are definitely a mecca for those who love shopping. Never ending roads brim with hundreds of shops which offer an endless choice of all sorts of products.

    Ancient shops of different traditional trades stand side by side to modern ones which sell famous brand commodities. Flea markets provide the opportunity to look out for unusual items or for a good bargain but one must always keep in mind that most of the items are not genuine.

    Shopping can also be a way of getting closer to the locals especially in those areas where one is expected to negotiate the price. At times language could be a barrier since not all the Chinese can communicate in English. However, somehow, if you really want to purchase something, you’ll surely find a way to get across.

    Qianmen Street – Beijing

    Qianmen pedestrian street runs south from Tiananmen Square, just along the Beijing central axis for about a kilometre.

    This popular zone bears its origin to the ancient times of the Ming and Qing Dynasties when it was already renowned for its lantern fairs, theaters and tea-houses. Yet unfortunately, in 1900, this area was burnt down to ashes when Beijing was ransacked by the Eight-Nation Alliance.

    The present Qianmen Street has been rebuilt into four zones with particular areas designated for culture, food, shopping and entertainment. Stepping from one shop to another is like entering into a different world altogether.

    Elegant shops selling expensive jewellery with a particular focus on jade stand next to bargain outlets bursting with a multitude of souvenirs and knick knack objects. Popular Western fast-food outlets like Mc Donalds and KFC compete with traditional Chinese cuisine such as Qianmen Quanjude Duck Restaurant for the attention of hungry clients.

    An old style tram runs from north to south of Qianmen Street. However, for those who really want a taste of Chinese culture, walking is definitely better.

    Wangfuying – Beijing

    Wangfujing is very famous both with locals and with tourists as its outlets extend over a total length of about two kilometres. This flourishing business quarter dates back to 1260 and it has a long interesting history.

    In the wide main street, once again, West meets East since one finds huge shopping malls with international designer brands standing next to Beijing renowned trades, such as Shengxifu hat store, Tongshenghe shoe shop, and the Wuyutai tea house.

    However, here, the real delight for tourists lies in the narrower side streets which look rather like a busy beehive. Indeed, this zone is definitely not recommended for those who hate crowded places or for those faint at heart. For this is where you’ll witness the roots of the traditional Beijing, especially through some of the exotic foods which you will be offered.

    The different smells coming out of the numerous food stalls will entice you to look closer and maybe to try out something. The vast choice will consist of fresh fruit, dumplings, fried foods, and plenty of kebabs with all sorts of meat including lamb, chicken, pork, starfish, seahorse, worms, insects and live scorpions!

    Nonetheless, if you lose appetite, there is still more to see and buy in the other outlets which boast the true colours of China. Your preference and the amount of money which you are ready to spend will be the only limits. Exquisite shoes, silk scarves and ornaments, clothes, wood creations, colourful masks, stuffed pandas and toys, and a torrent of souvenirs are some of the items available in a much longer list.

    At the end of this visit, you’ll feel as if you have just been through a whirlwind of experiences. Definitely unforgettable!

    Nanjing Road – Shanghai

    Shanghai is a different world altogether from Beijing and this is clearly evident whilst walking along Nanjing Road. Believed to be the first shopping street in China, this road stretches for more than five kilometres with hundreds of different shops on each side.

    Here, shopping malls, department stores and boutiques with luxury brands like Dior, Chanel, Armani, Prada and Calvin Klein compete for clients’ attention with elegant and costly products. In fact, more than a pedestrian shopping street this area has also become a zone for both locals and visitors in order to experience the culture of modern Shanghai.

    It is best to visit Nanjing Road in the evening when the area is fully lit and quite spectacular.

    Yuyuan Bazaar – Shanghai

    This is an outdoor bazaar which stands next to the famous Yuyuan Garden. Its attraction lies in the wooden architecture of the shops and market stalls and in the traditional items which they sell.

    Since Shanghai is close to Suzhou, one will find a good choice of silk products here. Moreover, amongst the amazing array of traditional Chinese products, one can select amongst paintings by folk artists, calligraphy works and tools, including ink, paper, brushes, pens, and ink slabs, bamboo and wood carvings, bronze wares, porcelain tea-sets, jade pieces and pearls from Taihu Lake, to mention only a few.

    There are no boundaries to what you can actually find whilst exploring this bazaar. Indeed, in offhand corners, you might see people selling small animals and reptiles, and also bracelets of simple but fragrant flowers.

    A food market in Shanghai

    It is very easy to find yourself completely enthralled by the exciting and dynamic city of Shanghai, thereby feeling urged to explore also other areas which are outside the usual guided tours.

    Particularly endearing is the sheer contrast between the ultra-modern neon-lit high rises lying at the background of the raw and coarse atmosphere of meagre street food stalls where many locals gather to buy their grocery needs.

    Once again, your senses will be fully assaulted with unusual activities, smells and sounds. Here you can observe the wide choice of foods available which includes eggs of different poultry, river and sea fish and crustaceans, vegetables and fruit of whatever type and size, and various herbs and tea leaves.

    Live chicken and ducks look out from cages whilst one of them is being killed and cleaned there and then for a customer. Cute puppies look out expectantly from other cages, their destinies depending on who’s going to buy them.

    Surely, a visit to any of these markets should be included in one’s itinerary in order to experience the real China.

    (This article was published in the Travel Supplement of The Sunday Times of Malta dated 11th January 2015)

    2015.01.11 / no responses / Category: The Sunday Times - Articles

  • IL-KULURI TAĊ-ĊINA (2 Parti) Vetrini tal-għerf

    Sigar antiki jsebbhu t-Tempju ta' Konfucju.JPGWahda mid-dahliet tal-Kullegg Imperjali.JPG

    Klassi fl-iSkola Sperimentali.JPGSezzjonijiet attrezzati biex familja tara filmati fil-Librerija Kapitali.JPG

    Għal din il-ġimgħa għażilt li nitratta numru ta’ siti li żort f’Pekin li huma relatati mat-tagħlim u mal-edukazzjoni. L-ewwel post huwa tempju li ġie ddedikat lil Konfuċju li kien wieħed mill-aqwa filosofi li qatt kellha ċ-Ċina. It-tieni lwog huwa magħruf bħala l-Kulleġġ Imperjali u dan kien iservi bħala l-kwartieri ġenerali tal-amministrazzjoni tal-edukazzjoni u anki bħala post għat-tagħlim tal-għola livell. It-tielet sit jikkonsisti minn Skola Sperimentali għal studenti ta’ livell primarju u sekondarju li bħalissa qiegħda sservi bħala vetrina tas-sistema edukattiva kontemporanja fiċ-Ċina. Finalment, ir-raba lokalità magħżula hija l-Librerija Kapitali li f’dawn l-aħħar snin ġiet estiża b’mod tassew modernizzat u li jilqgħek.

    It-Tempju ta’ Konfuċju

    Konfuċju kien ħassieb, filosofu u għalliem li għex bejn il-perjodu 551 u l-479 Q.K. Il-filosofija tiegħu kienet temfasizza l-moralità personali u kif ukoll dik governattiva, il-korrettezza fir-relazzjonijiet soċjali, il-ġustizzja u s-sinċerità. Iżda fuq kollox, Konfuċju introduċa l-edukazzjoni għall-poplu in ġenerali u mhux għall-magħżulin biss.

    Taħt l-influwenza tiegħu, il-filosofi Ċiniżi ta’ ġenerazzjonijiet li għexu warajh għarfu illi l-istudenti m’għandhomx biss jimmiraw li jiksbu aktar informazzjoni imma wkoll li jiftħu iżjed moħħhom sabiex jesploraw kunċetti aktar wiesgħa ħalli b’hekk huma jtejjbu wkoll l-abitudni spiritwali tagħhom. Mexxejja tad-dinastiji fewdali li ġew wara Konfuċju ħaddnu t-tagħlim tiegħu u ħeġġu lill-poplu Ċiniż biex jimxi mal-ideoloġija tiegħu.

    Bħala turija ta’ rispett lejn Konfuċju, inbnew diversi strutturi li ġew iddedikati għalih. Fost dawn insibu t-Tempju ta’ Konfuċju f’Pekin li nbena mid-Dinastija Yuan fl-1306. Dan huwa t-tieni l-akbar tempju ddedikat għal dan il-filosofu Ċiniż fejn l-akbar wieħed huwa dak li hemm f’Qufu fil-Provinċja Shantong. Infatti dan it-tempju f’Pekin jokkupa arja ta’ 22,000 metru kwadru u l-ambjent tiegħu ġie ddiżinjat biex joffri trankwillità u serenità lil kull min iżuru.

    Bħal f’kull sit ieħor ta’ din l-importanza fiċ-Ċina, is-sengħa użata fl-arkitettura u fid-dekorazzjoni ta’ dan it-tempju hija mill-ifjen. Daqstant ieħor jolqtuk is-siġar antiki li tħawwlu f’dan il-lwog snin ilu u li llum iz-zkuk tagħhom ħadu forom leġġendarji daqs il-post li jinsabu fih. Bla ma trid, inti u tħares lejhom issib ruħek timmedita fuq il-medda taż-żmien u fuq dak kollu li seta’ qatt seħħ ġewwa dan is-sit.

    Ġewwa dan it-tempju wieħed isib erbgħa btieħi wiesgħa li jħarsu fuq arkati u binjiet disinjati biex ipaxxu l-għajn. Barra minn hekk, dan il-post iħaddan fih 198 ħaġra li fuqhom hemm minquxa l-ismijiet tal-51,624 student li attendew fih waqt id-Dinastiji Yuan, Ming u Qing.

    Il-Kulleġġ Imperjali

    Dan il-kulleġġ jinsab biswit it-Tempju ta’ Konfuċju. Ġie stabbilit fl-1306 waqt id-Dinastija Yuan. Ikopri medda ta’ 37,000 metru kwadru u huwa mżejjen b’arkitettura mill-iprem u b’kuluri mill-isbaħ. Fih hemm miġbura madwar 100 binja flimkien ma’ daħliet u arkati massiċċi u mill-isbaħ.

    Il-binja prinċipali hija magħrufa bħala s-Sala Biyong. Hija binja imponenti tal-injam maħduma fuq bażi kwadra li tħares fuq vaska ċirkulari mżejjna bi skulturi ta’ rħam abjad. Dan l-istil arkitettoniku jirrifletti t-twemmin tradizzjonali Ċiniż li d-dinja hija kwadra filwaqt li l-ġenna hija tonda. Fiċ-ċentru ta’ din is-sala wieħed isib tron u għamara oħra imperjali li kien juża l-imperatur biex jgħallem lill-istudenti ta’ livell għoli li kienu jattendu f’dak il-kulleġġ.

    Fuq in-naħa tal-Lvant u l-Punent tal-istruttura prinċipali ta’ dan il-kulleġġ inbnew sitt palazzi u erbgħa swali sabiex tinħoloq simmetrija perfetta ta’ unità.

    M’hemmx dubju li dawk li kienu jintagħżlu biex jitħarrġu f’dan il-post kienu jħossuhom pjuttost ixxurtjati u kburin.

    Skola Sperimentali tal-Università Kapitali Normali

    Kienet tassew sorpriża ħelwa meta tteħidna nżuru din l-iskola fejn ġejna milqugħa bħala mistednin importanti minn Malta. Grupp ta’ għalliema flimkien ma’ erbgħa studenti introduċewna mal-post u flimkien magħhom iddiskutejna s-sistema edukattiva li tintuża f’dik l-iskola u kif ukoll f’pajjiżna.

    Din l-iskola ġiet imwaqqfa fl-1999 u hija mmexxija mill-gvern. Fiha jattendu studenti tal-livell primarju u sekondarju u kif ukoll xi studenti minn pajjiżi oħra peress li l-iskola toffri kurrikulu internazzjonali. Hemm 60 klassi b’madwar 260 għalliema għal 2000 student. Bqajna impressjonati meta rajna li f’kull klassi kien hemm mal-50 student ma’ għalliema waħda u kollha kienu ubbidjenti ferm!

    L-istudenti jitgħallmu bosta suġġetti fosthom il-lingwa Ingliża li hija obbligatorja. Din l-iskola tħarreġ ukoll lill-istudenti fil-logħob tal-basketball fuq livell għoli. Iżda fuq kollox, it-tip ta’ tagħlim li jirċievu dawn l-istudenti huwa bbażat fuq ir-rispett reċiproku flimkien mal-imħabba lejn in-natura u l-ħajja.

    Il-prinċipal ta’ din l-iskola stqarret illi dan il-post jiffoka ħafna fuq l-eċċellenza fl-edukazzjoni u għalhekk huwa jservi bħala vetrina għall-viżitaturi barranin li jkunu jixtiequ jsiru jafu aktar dwar l-edukazzjoni li qed tingħata fiċ-Ċina bħalissa.

    Il-Librerija Kapitali

    Naturalment, kont qed nistenna li l-Librerija Kapitali ta’ Pekin se tkun imdaqqsa mhux ħażin imma qatt ma bsart kemm! Fil-fatt hija mibnija fuq art b’daqs ta’ 37,000 metru kwadru u fiha bosta taqsimiet għal etajiet u funzjonijiet varji.

    Il-librerija hija maqsuma f’żewġ partijiet fejn l-eqdem sezzjoni hija dik tat-tfal filwaqt li dik l-aktar moderna hija ddedikata għall-adulti. Xorta waħda, m’hemmx kantuniera li ma tilqgħekx. Anzi! Kollox jidher li ġie maħdum biex jiġbed kemm jiflaħ qarrejja lejn dan il-post. Dan kollu jikkuntrasta mas-snin passati meta l-libreriji ma kienux meqjusa bħala importanti mal-poplu in ġenerali.

    Ċertament iċ-Ċina nbidlet ħafna f’dawn l-aħħar snin u dan huwa rifless fis-servizzi ta’ din il-librerija imponenti li tħaddan fiha miljuni ta’ kotba ta’ kull xorta. Impjegat amministrattiv tal-post għarraffna illi kull sena jinxtraw mal-400,000 kotba, rivisti u materjali diġitali ġodda biex jiżdiedu mal-kontenut li diġà għandha din il-librerija.

    Bħala medja, madwar 10,000 persuna jżuru din il-librerija kuljum, għalkemm s’issa l-akbar rekord li kellhom ta’ viżitaturi f’ġurnata waħda jgħodd it-23,000 persuna! Xorta waħda, din il-librerija taħdem bis-sħiħ sabiex tiġbed numru akbar ta’ qarrejja lejha. Biex ilaħħqu ma’ dawn il-klijenti kollha hemm madwar 400 impjegat f’din il-librerija u dawn huma mgħejjuna minn sistemi awtomatiċi u effiċjenti mmens.

    Fost is-servizzi li toffri din il-librerija hemm is-self ta’ kotba u materjal diġitali dwar għadd kbir ta’ suġġetti bil-lingwa Ċiniża u b’lingwi oħra, fosthom bl-Ingliż. Il-materjal diġitali jista’ jintwera wkoll fuq numru ta’ kompjuters li hija mogħnija bihom din il-librerija u li waqt iż-żjara tagħna kienu miżgħuda bit-tfal. Sadanittant, sa mill-età tal-kindergarden it-tfal jiġu mħajjra biex joħolqu l-ktieb diġitali tagħhom billi jtellgħu xi ritratti u kitba ġewwa sistema apposta li tinsab fil-librerija. Eventwalment, dawn il-kotba jistgħu anki jiġu ppubblikati.

    Sabiex tkompli tressaq aktar nies lejha, din il-librerija għandha wkoll sezzjonijiet tagħha tassew moderni u attraenti li huma attrezzati biex jinkrew mill-familji ħalli flimkien jaraw xi film li jissellfu mill-librerija stess.

    Intant, fuq in-naħa esterna tal-librerija, ġewwa entratura kbira ferm, wieħed isib ukoll sistema diġitali li tinforma lill-pubbliku b’mod regolari dwar il-materjal ġdid li jkun daħal fil-librerija. Barra minn hekk, din tinkludi wkoll rakkommandazzjonijiet li jsiru kemm mill-amministrazzjoni tal-librerija u kif ukoll mill-qarrejja nfushom dwar l-aqwa kotba tal-mument. Sadanittant, għażla oħra ta’ kotba tista’ titniżżel fuq il-mowbajl u mezzi oħra diġitali sabiex tinqara fi lwogi oħra.

    Apparti minn hekk din il-librerija tinkorpora wkoll ħanut tal-kotba, ċinema, teatru, swali tal-esebizzjonijiet u kafetterija. F’kelma waħda, dan il-post jista’ jiġi mqabbel ma’ ġenna tal-art għal dawk li jħobbu l-kotba.

    (Dan l-artiklu ġie ppubblikat fis-sensiela IL-KULURI TAĊ-ĊINA (It-2 Parti) fit-Torċa tal-11 ta’ Jannar 2015)

    2015.01.11 / no responses / Category: Torca - Features & Articles

  • IL-KULURI TAĊ-ĊINA (1 Parti) Il-Belt Ipprojbita

    Il-pjazza Taihe Dian.JPGIl-kontenituri tal-bronz li kienu jintlew bl-ilma.JPG

    Il-lijonessa fil-pjazza tal-Kancell tal-Armonija Suprema.JPGIl-foss ta' madwar il-Belt Ipprojbita.JPG

    Riċentement, bħala rikonoxxenza għal numru ta’ artikli li ktibt fit-Torċa dwar iċ-Ċina, iċ-Ċentru Kulturali taċ-Ċina f’Malta rrakkommanda lill-Ministeru Kulturali f’Beijing sabiex jistedinni nżur lil pajjiżhom. U f’ħin bla waqt, sibt ruħi naqta’ xewqa kbira li kelli li nara liċ-Ċina u li nsir naf aħjar lil niesha.

    Tlajt iċ-Ċina flimkien ma’ erbgħa Maltin oħra: Anna Maria Gilson mid-Dipartiment tal-Edukazzjoni, il-fotografi Wistin Baldacchino u Mary Attard, u l-artista Ray Axiaq. Qattgħajna tnax il-ġurnata mill-isbaħ niskopru l-bliet ta’ Beijing u Shanghai. Il-ġranet għaddew bħal ħolma u mn’Alla li ħadt kwantità kbira ta’ ritratti u ta’ filmati, għax kieku ma kontx nemmen li kont tassew hemmhekk.

    Dokumentarju u Esebizzjoni Artistika dwar iċ-Ċina

    Meta rritornajna lura Malta, iċ-Ċentru Kulturali taċ-Ċina f’pajjiżna talabna nagħmlu preżentazzjoni lill-membri tiegħu sabiex naqsmu magħhom l-esperjenza tagħna.

    Jiena pproduċejt dokumentarju ta’ madwar siegħa bl-isem Travelogue: The Colours of China li issa jista’ jiġi segwit fuq Youtube permezz ta’ dan il-link: https://www.youtube.com/watch?v=HlHIDVjYzGQ

    Min-naħa l-oħra, sħabi tellgħu esebizzjoni ta’ ritratti u xogħolijiet artistiċi fil-Gallerija tal-Arti taċ-Ċentru Kulturali taċ-Ċina li jinsab f’173, Triq Melita l-Belt. Din il-wirja bl-isem ta’ Chinoiserie II se ddum miftuħa sad-9 ta’ Jannar 2015.

    Ħafna minn dawk li jafuni u partikolarment dawk li qatt ma żaru liċ-Ċina, ħajjruni sabiex nikteb sensiela ta’ artikli dwar din l-esperjenza tiegħi. L-Editur Prinċipali tat-Torċa, Sandro Mangion, laqa’ mill-ewwel din il-proposta u għalhekk, minn din il-ġimgħa, se nkun qed naqsam magħkom dak li jiena skoprejt waqt iż-żjara tiegħi fiċ-Ċina.

    Id-daħla tal-Belt Ipprojbita

    Iddeċidejt li niddedika l-ewwel artiklu lill-Belt Ipprojbita…. Kont ilni s-snin naqra u nara d-dokumentarji dwarha. Imma nassigurakhom li hekk kif sibt ruħi fil-wesgħa ta’ quddiem id-daħla prinċipali tagħha li ġġib l-isem ta’ Wumen jew Il-Kanċell tal-Meridjan, bqajt bla kliem. Għaldaqstant, nista’ nimmaġina x’kienu jħossu dawk il-priġunieri tal-gwerra li kienu jinġiebu f’dan il-post sabiex jiġu ppreżentati lill-Imperatur jew dawk l-imsejkna li kienu jingħataw il-piena kapitali proprju f’dan il-lwog.

    L-ogħli tal-binja ta’ din id-daħla jilħaq it-38 metru u infatti hija l-ogħla struttura fil-Belt Ipprojbita. Nistqarr li bla ma trid, tħossok imċekken ħdejn dak il-kobor kollu u hekk kif tibda ddawwar rasek u tilmaħ ħames torrijiet jgħassu fuqek minn kull naħa, bilkemm jagħtik li titniffes. U dan meta għadek barra….

    Il-funzjoni ta’ din il-belt

    Il-Belt Ipprojbita kienet tintuża bħala l-Palazz Irjali minn fejn l-imperaturi kienu jamministraw il-pajjiż u wkoll jgħixu flimkien mal-familji tagħhom fi żmien id-Dinastiji Ming u Qing. Infatti, għal madwar 500 sena, hija serviet bħala r-residenza ta’ 24 imperatur sakemm finalment Aisin Gioro Puyi, l-aħħar imperatur tad-Dinastija Qing, abdika fl-1911.

    Din il-belt bdiet tinbena fl-1406 mill-Imperatur Chengzu tad-Dinastija Ming u ħadet 14 il-sena biex tlestiet. Ħadmu fuqha mal-100,000 tekniku u miljuni ta’ ħaddiema. Dan il-kumpless inbena mill-injam u huwa l-akbar wieħed tax-xorta tiegħu fid-dinja.

    Intuża wkoll għadd ta’ rħam abjad li nġieb minn Fangshan li jinsab fil-limiti ta’ Beijing u anki ammont kbir ta’ granit mill-Provinċja Hebei. F’dawk il-perjodi, ma kienx faċli biex dan il-materjal jitwassal sa dan il-lwog minħabba li ma kienx jeżisti l-makkinarju adatt. Madanakollu, iċ-Ċiniżi rnexxielhom iwettqu dan il-proġett grandjuż billi ġarrew il-ġebel fuq rombli tal-injam matul l-istaġun tas-Sajf, filwaqt li fl-istaġun bikri tax-xitwa, huma ħaffru bjar kull nofs kilometru u minnhom tellgħu l-ilma li kienu jxerrdu mal-art sabiex dan isir silġ u jżerżqu l-ġebel fuqu.

    9,999.5 binja

    L-art li nbient fuqha din il-belt tkopri l-arja ta’ 720,000 metru kwadru u għandha forma rettangolari. Fuqha nbnew palazzi, paviljuni, pjazez u ġonna mill-ifjen u b’kollox, wieħed isib 9,999.5 struttura fejn l-iżgħar waħda, tesa’ biss taraġ tal-injam.

    M’hemmx 10,000 struttura minħabba li f’dak iż-żmien, iċ-Ċiniżi kienu jemmnu li l-imperatur alla Hade kellu dan l-ammont ta’ kmamar fil-Palazz tal-Ġenna u għalhekk l-imperatur ta’ din l-art, li kien meqjus bħala ibnu, b’rispett, ma setax ikollu palazz kbir daqs ta’ missieru. Ta’ min isemmi li dawn il-kmamar kollha kienu maħsuba biex itawwlu kemm jista’ jkun il-ħajja tal-imperatur.

    Il-kobor ta’ din il-belt

    Matul is-snin, partijiet mill-Belt Ipprojbita ġew restawrati jew mibnija mill-ġdid iżda t-tqassim oriġinali tagħha dejjem inżamm. Fil-fatt, l-istrutturi tagħha nbnew b’mod ordnat fuq ass ċentrali li jaqsam bejn il-parti tat-tramuntana u dik tan-nofsinhar. Dawn il-partijiet jirriflettu il-filosofija tradizzjonali tal-yin u l-yang u tal-Ħames Elementi filwaqt li jindikaw ukoll il-ġerarkija fewdali.

    Ħitan ta’ 10 metri jdawwru l-belt kollha u f’kull kantuniera wieħed isib torri tal-għassa. Foss wiesgħa 52 metru mimli bl-ilma, jdawwar dawn il-ħitan fuq in-naħa ta’ barra sabiex b’hekk dan il-lwog ikun protett aħjar.

    Mhux ta’ b’xejn li jingħad li dan il-lwog huwa wieħed mill-aktar imfittxija mit-turisti għax qatt ma rajt daqstant nies ta’ kull pajjiż deħlin f’post wieħed f’ħajti! Infatti, f’ħin minnhom saħansitra ltqajna ma’ grupp turisti Maltin. Iżda ħaġa tal-iskantament, din il-belt tant hi kbira, li jirnexxielha tibla’ lil kulħadd ġewwa fiha bla ma tintela’ qatt.

    L-akbar pjazza fil-Belt Ipprojbita hija Taihe Dian u għandha arja ta’ 30,000 metru kwadru. Fiha għadek issib ammont ta’ kontenituri kbar tal-bronż li kienu jimtlew bl-ilma bħala protezzjoni kontra n-nar. L-ilma kien jiġi provdut permezz ta’ xmara li ġiet mgħoddija minn naħa minnhom tal-palazz. Fl-istess ħin, din ix-xmara kienet tilqa’ fiha wkoll l-ilma li kien jinġabar fil-post wara xi ħalba xita, apparti milli kienet isservi wkoll bħala dekorazzjoni arkitettonika, l-aktar minħabba l-pontijiet sbieħ li trikkbu fuqha.

    Min-naħa l-oħra, fi pjazza magħrufa bħala l-Kanċell tal-Armonija Suprema wieħed isib il-binja li quddiemha l-imperatur kien iħaddem il-poter tiegħu, itella’ ċerimonji u jilqa’ l-ministri tiegħu. Hawnhekk, wieħed isib ukoll l-ikbar statwi ta’ par iljuni fil-belt kollha fejn l-iljun maskili għandu ballun taħt idejh filwaqt li dik femminili tidher tilgħab ma’ ferħ ta’ ljun.

    Is-sagrifiċċji u l-pjaċiri tal-imperatur

    Fatt kurjuż huwa illi f’din il-belt, wieħed isib ukoll il-Palazz tal-Astinenza, magħruf hekk minħabba li fih l-imperatur kien jinġabar matul il-perjodu meta huwa kien ikollu jsum għal tliet ijiem qabel iwettaq iċ-ċerimonja sagrifikali lis-sema u lill-art.

    Naturalment, l-imperatur kellu wkoll lok għall-pjaċiri, fosthom id-dritt għall-ammont kbir ta’ konkubini li kienu jgħixu ġewwa din il-belt. Dawn il-konkubini kienu jkunu tfajliet sbieħ li jintagħżlu biex jagħtu gost bil-preżenza tagħhom lill-imperatur. Iżda mhux kull konkubina kienet torqod b’mod regolari mal-imperatur, tant li kien hemm min minnhom jesperjenza dan darba f’għomru jew qatt! Il-bużillis kien li ġaladarba tfajla tkun konkubina, f’każ li l-imperatur ma jieħux grazzja magħha, din kienet titwarrab f’rokna tal-belt u tiġi njorata, iżda ma titħalla qatt tiżżewweġ lil ħaddieħor! L-uniku skop ta’ dawn il-konkubini kien li jirnexxielhom ikollhom wild mill-imperatur għax b’hekk huma kienu jitilgħu ‘l fuq fil-ġerarkija u jiżdidilhom il-poter tagħhom. Infatti dik il-konkubina li binha jirnexxielu jilħaq imperatur wara l-mewt ta’ missieru kienet saħansitra ssir l-Imperatriċi Armla.

    Miljun oġġett prezzjuż

    Minħabba l-kobor enormi ta’ din il-belt, mhux possibbli li taraha kollha iżda ċertament għajnejk għandhom biżżejjed fuqhiex jitpaxxew b’dak li tilħaq tara. L-irfinar tad-diżinji fl-injam tal-binjiet u d-dekorazzjonijiet b’kuluri mill-isbaħ huma meravilja fihom infishom. Daqstant ieħor huma sbieħ l-oġġetti li l-kmamar huma mżejjna bihom.

    Meta din il-belt kienet għadha tiffunzjona, ħadd ma seta’ jidħol fiha mingħajr permess u għalhekk hija magħrufa bħala l-Belt Ipprojbita. Imma wara li ntemmet id-Dinastija Qing, fl-1925, dan il-lwog ġie stabbilit bħala mużew tant li llum hemm min isibu wkoll bħala l-Mużew tal-Palazz. Intant, minn din il-belt, inġabru madwar miljun oġġett prezzjuz li ġew esebiti fis-swali tagħha. Dawn jikkonsistu f’oġġetti maħduma mill-bronż u mill-fuħħar, arti u tradizzjonijiet tad-Dinastiji Ming u Qing, arloġġi, tpinġijiet, skulturi u teżori oħra.

    Fl-1961 din il-belt kienet waħda mill-lwogi li ntagħżlu biex jiġu kkonservati u preservati bħala parti mill-wirt kulturali tal-pajjiż. Fl-1987, il-UNESCO għarrfitu bħala Wirt Kulturali Dinji.

    Il-Ġnien Imperjali

    Fuq in-naħa ta’ wara tagħha, din il-belt tinkludi wkoll il-Ġnien Imperjali li fih kienu jistrieħu l-Imperatur u l-familja tiegħu flimkien mal-konkubini.

    Hemm madwar 20 struttura ġewwa dan il-ġnien, fosthom paviljuni, kmamar, torrijiet u swali. Kollha ghandhom l-istil distint tagħhom u kollha ġew mibnija b’mod simmetriku u f’ordni ta’ ġerarkija.

    Għadd ta’ pjanti u siġar tħawwlu f’dan il-lwog, b’uħud minnhom evidentement illum jgħoddu żmien żemżem. Inbniet ukoll vaska sabiex tinħoloq atmosfera ta’ serenità u paċi.

    Barra minn hekk, f’naħa minnhom, issawwret għolja artifiċjali bil-blat tal-Għadira Taihu. Fin-nofs tagħha ġie ffurmat għar, mentri fil-ġnub ttellgħu turġien li jwasslu sal-quċċata. Hemmhekk l-imperatur flimkien mal-familja tiegħu kienu jitilgħu waqt ċelebrazzjonijiet partikolari sabiex igawdu x-xenarju mill-isbaħ tal-inħawi li toffri din l-għolja.

    (Dan l-artiklu ġie ppubblikat fis-sensiela IL-KULURI TAĊ-ĊINA (L-1 Parti) fit-Torċa tal-4 ta’ Jannar 2015)

    2015.01.04 / no responses / Category: Torca - Features & Articles